ریتم نو | سایت خبری - تحلیلی موسیقی ایران و جهان

+پرویز پرستویی : به «طریق عشق» گوش بسپارید و تفاوت فلز و طلا را لمس کنید

+ همایون شجریان: الحق که جای من اینجا نبود، بلکه جای پدرم اینجا بود

آلبوم موسیقی «طریق عشق» با همکاری گروه عارف و با اشعاری از مولانا و حافظ تهیه و در سال 1989 میلادی در اروپا اجراشده است.اعضای گروه عارف در این آلبوم را زنده‌یاد پرویز مشکاتیان (سرپرست گروه و نوازنده سنتور) ، داریوش پیرنیاکان (تار) ، جمشید عندلیبی (نی) ، محمد فیروزی (عود) ، اردشیر کامکار (کمانچه) ، بیژن کامکار (رباب و دف) و ارژنگ کامکار (تمبک) تشکیل می‌دادند.

در ابتدای مراسم پرویز پرستویی از بازیگران مطرح سینما و تلویزیون کشور که اجرا این برنامه را بر عهده داشت ، به پشت تریبون آمد و گفت: « من مجری نیستم، مجری‌گری نمی‌دانم و سخنران هم نیستم و از فنون سخنوری سررشته ندارم .بنابراین اگر می‌بینید در مقابلتان ایستاده‌ام ، نه برای سخنرانی آمده‌ام و نه سیمای مجری‌گری دارم. من شاید به نمایندگی از جامعه هنری ، شاید به‌عنوان عضوی از پیکر فرهنگ و هنر ، شاید به‌افتخار دوستی ، شاید به‌رسم صدایی از حنجره ایران و حتی شاید تنها و تنها به خاطر دل خودم، اینجا ایستاده‌ام.»

پرستویی ادامه داد: «من آمده‌ام تا از عشق بگویم و از «طریق عشق» که مسلک آفریننده اثر است... مسلک خسرو آواز این مرزوبوم... و حاصل راز و نیاز و سیر و سلوک او در اشعار مولانا و حافظ در کنار پرویز مشکاتیان و گروه فاخر عارف... من آمده‌ام بلکه بتوانم اندکی و تنها اندکی ، در این خمره افیون را بگشایم و دعوت کنم عالم و آدم را به مستی از نوش شهد نوشینش...»

سپس ویدئویی از صحبت‌های گروه عارف در مورد تشکیل این گروه برای حضار داخل سالن پخش شد.سپس پرستویی ادامه داد : «سخت می‌شود کارَت وقتی قرار باشد از شجریان بگویی ، گفتنی نیست این روح نجیب ، گفتنی نیست مَرد... مگر ادبیاتی وجود دارد که بتواند قدردانی از تو را به واژه بکشد؟ مگر می‌شود قدر دانست کسی را که نای و نوای موسیقی یک کشور ، سنت یک کشور و اعظم هویت فرهنگی یک کشور قائم به هنر بی‌بدیلش شد؟ مگر شدنی است تعریف حنجره یک سرزمین با کلمات؟ البته که تنها راه سخن گفتن با تو ، همانا «طریق عشق» است که خودت بر ما ارزانی داشتی... البته که خجسته است رونمایی از این اثر ماندگار... البته که می‌شناسیم هبه‌ات را... البته که تا عرش صعود می‌کنیم بر بال‌های این اثر.البته که سالاری صدا برازنده‌ات است...»

سپس قطعه «دل مجنون» استاد محمدرضا شجریان به همراه عکس‌هایی از خسرو آواز ایران به همراه زنده‌یاد پرویز مشکاتیان برای حضار داخل سالن پخش شد.

سپس پرویز پرستویی افزود : « قصه کیمیا و کیمیاگر را شنیده‌اید؟ نقل بسیار ساده‌ای است... کیمیاگر از فلز، هر فلزی، طلا می‌سازد یعنی او موادی را در اختیار دارد که همه دارند، ولی کاری را بلد است که هیچ‌کس بلد نیست... می‌گویند این کار ، بسیار سخت و ناشدنی است... می‌گویند کیمیا نایاب است و دست‌نیافتنی... می‌گویند کیمیاگر مثل هیچ‌کس است. می‌گویند شاید قرن‌ها بگذرد و کیمیاگری دیده نشود... سخت بود ، سخت‌تر هم شد... صبح است ساقیا، همراه شو عزیز ، بیداد ، شیدایی ، یوسف خوش‌نام و سایر نغمه‌های مشکاتیان را بشنوید تا ببینید این کیمیاگر چه کرده است.ببینید این نابغه موسیقی سنتی در این آلبوم‌ها ، با کیمیایش از نوا ، از دل سنتور ، از درون ، روح زلالش ، از عمق وجودش چگونه بستری زرین برای جاری شدن صدای آسمانی شجریان خلق کرده است و حالا... حالا به «طریق عشق» گوش بسپارید و تفاوت فلز و طلا را لمس کنید.»

سپس موزیک ویدئو دیگری از صحبت‌های گروه عارف در مورد استاد محمدرضا شجریان و زنده‌یاد پرویز مشکاتیان برای حضار داخل سالن پخش شد. سپس پرستویی ادامه داد : « نگفتم سخت است... حرف می‌زنی تمام او را نگفته‌ای، تصاویر را تماشا می‌کنی و تمام او را ندیده‌ای.نواهای سحرآمیزی در فضا طنین می‌افکند و تمام او را نشنیده‌ایم... از آلبومی که منتشر نشده ، پرفروش است و نایاب، رونمایی می‌شود و زینهار... که همه او را ندیده‌ایم... تلاش سودی ندارد... این جنگ ، مغلوبه است... وارد کارزار نشو او خود میدان‌دار سخت‌ترین نبردهاست... ازآنجاکه تن‌به‌تن می‌جنگد برای حفظ و بقای آوای سنتی ایران ، تا آنجا که پس می‌گیرد صدایش را از کسانی که مقابل مردمش ایستاده‌اند، ولی نوای ربنایش را تقدیم تو می‌کند تا با آن افطار کنی تمام روزه‌هایت را... و لایه به لایه در وجودت نفوذ می‌کند، در هنگامه  فروریختن و استوار و محکم نگهت می‌دارد تا با طلایه‌داری جرات و شهامت او امیدوار باشی به فردایی روشن‌تر... نه ، تلاش نکن ، شجریان گفتنی نیست...چشمانم را می‌بندم و غرق می‌شوم در طنین نفس‌گیر صدایت مَرد... با عشق تا کجا رفته‌ای؟ تا طلاکوب شدن نامت بر برگ عظیمی از تاریخ ایران عزیز... تا جاودانه شدن در این دفتر... حلالت باد حلالت این جاودانگی که سزاوار آن است... این مردم رنج‌دیده شهادت می‌دهند شایستگی‌ات... خسرو آواز ایران؟... نه... شوالیه آواز؟... نه... پرچم‌دار بقای موسیقی سنتی؟... نه... حنجره طلایی؟... نه... تکرارناشدنی؟... نه... دردانه هنر آواز سنتی ؟... نه... نشد... و نمی‌شود... رونمایی کردیم از «طریق عشق» ولی نشد از تو قدردانی کنیم... نمی‌شود دیگر... دلیلش گفتنی نیست و در ظرف واژه جا نمی‌گیرد... چشمانم را می‌بندم و غَرق می‌شوم در نوایت... چشم می‌گشایم... همایون است که تربیت حنجره‌اش را در مکتب آموزگاری چون تو به رخ می‌کشد... و لبخندی که چهره‌ات را روشن کرده است ، در وجودم جاری می‌شود و خیره می‌ماند به برق چشمانت... مگر می‌شود که طلای مذاب، عیار داشت؟ قدردانی به چه کارَت می‌آید مَرد؟ تو جاودانه شده‌ای... شجریان هرگز تمام نمی‌شود...»

سپس همایون شجریان و سهراب پورناظری همراه با اعضای گروه به روی سن آمدند و قطعاتی را اجرا کردند.

همایون شجریان پیش از آغاز این اجرا گفت : «هر بار که در جمع فرهیختگان قرار می‌گیرم ، خودم را خیلی کوچک احساس می‌کنم. در طول برنامه خیلی سعی کردم خودم را کنترل کنم تا احساساتی نشوم اما الحق که جای من اینجا نبود، بلکه جای پدرم اینجا بود. او به علت وضعیت جسمانی خود نمی‌تواند از منزل خارج شود و فیزیوتراپی می‌کند. امیدوارم هرچه زودتر به زندگی عادی و روزمره خود بازگردد.امروز دو هنرمند از اعضای گروه عارف حضور دارند. بیژن و ارژنگ کامکار امروز کنار ما قرار گرفتند تا ارکستر ما رنگ و بوی دیگری بگیرد.»

در اواخر این مراسم ، دو قطعه موسیقی با صدای همایون شجریان و نوازندگی بیژن کامکار ، اردشیر کامکار ، سهراب پورناظری و ... و همچنین یک قطعه بی‌کلام اجرا شد.

وحید تاج، کیوان ساکت، سالار عقیلی، صبا گلباز، مزدا انصاری، احسان کرمی، مسعود فروتن، حمیدرضا نوربخش، لوریس چکناوریان، عباس سجادی، لاله اسکندری، بهزاد خدا ویسی، امید روحانی، سهراب پورناظری، مسعود جاهد، رافائل میناسکانیان، محمد بهشتی، هانا کامکار، داوود گنجه ای، عباس تهرانی، محسن رجب پور، افشین معصومی، مهدیه محمدخانی، وارطان ساهاکیان، صدیق تعریف، فرزاد موتمن، اعضای گروه سون، کامبیز طاهری و ... از جمله مهمانان این مراسم بودند.

منبع : ریتم نو

نویسنده : حمیدرضا پیرمحمدی

عکس: شایان شهسواری