اولین دوره از سری جدید برنامه آکادمی هزار صدا با رویکردی تازه، هفدهم اردیبهشتماه و در فرهنگسرای ارسباران در سه بخش برگزار شد.
پس از قرائت آیاتی چند از کلامالله مجید و پخش سرود ملی ایران و گلچینی از عکسهای سری قبلی آکادمی هزار صدا، آرش نصیری(مجری و برگزارکننده هزار صدا) در جایگاه قرار گرفت و ضمن خوشآمد گویی و خواندن شعار همیشگی این برنامه، توضیحاتی را پیرامون تغییر مکان برنامه از فرهنگسرای ارسباران به فرهنگسرای نیاوران و درنهایت بازگشت دوباره به ارسباران (بعد از وقفهای چندماهه) ارائه کرد.
نصیری در ادامه صحبتهایش به برگزاری مرتب این برنامه بهصورت 2 بار در هفته (پاپ و سنتی) اشاره و از «بهمن عصار» نفر اول فینال دورهی گذشته دعوت کرد تا بهعنوان اولین مهمان برنامه به اجرا بپردازد.
بهمن عصار قطعهای را که در نخستین روز عید با عنوان «بهترین عیدی دنیا» از ترانههای «سارا بالو»، آهنگسازی خود و تنظیم «سینا گلزار» منتشر کرده بود را برای حاضرین خواند تا پس از وی داوران نخستین دورهی جدید آکادمی هزار صدا روی صحنه بیایند.
عبدالجبار کاکایی(شاعر)، بابک زرین(آهنگساز، تنظیمکننده و خواننده) و سعید شهروز(خواننده) داوران این دوره آکادمی هزار صدا بودند که بهنقد و بررسی آثار اجراشده پرداختند.
در صدا خلاقیت و نوآوری داشته باشید/ آکادمی؛ کارگاهی است برای نقد جدی ترانه
هادی نوروزی بهعنوان نخستین شرکتکننده روی صحنه حاضر شد و در فیلمی که برای معرفی کارش از وی پخش شد، نوروزی از فعالیت یک سال و نیم خود در عرصهی خوانندگی گفت.
نوروزی قطعه «آرزو» از سرودههای «پارسا آتوت» را با آهنگسازی خود و تنظیم «فرید مهاجر پور» اجرا کرد.
کاکایی بهعنوان نخستین نظر در خصوص ترانهی این اثر ضمن اشاره به ذوق ترانهسرا گفت: شاعر اعتمادبهنفس در انتخاب سبک زبان شخصی پیدا نکرده است و صرفاً تعابیر معروف در اکثر ترانهها را در کنار هم قرار داده که اینها برای ترانه سرودن کافی نیست. نوعی سردرگمی در شعر وجود دارد و نوعی تداعی مسابقه بود تا ... توصیهای که به دوستان ترانهسرا دارم این است که اگر میخواهند خود را در مقابل معشوق بشکنند این دو بیت سعدی که میگوید: « جنگ نمیکنم اگر دست به تیغ میبرد/ بلکه به خون مطالبت هم نکنم قیامتش ... کاش که در قیامتش بار دگر بدیدمی/ کان چه گناه او بود من بکشم غرامتش» را در ذهن خود تداعی کنند که سابقهی ادبیات فارسی است و این مسائل را دستکم نگیرند.
آرش نصیری در ادامه صحبتهای کاکایی، بخشی از آکادمی را کارگاه ترانه خواند چراکه نقد ترانه در این برنامه بهصورت کارگاهی و جدی انجام میشود.
بابک زرین نیز در خصوص موسیقی و تنظیم این قطعه بیان کرد: تنظیم قطعه میتوانست بهتر باشد و جا برای افتادن اتفاقهای بهتر داشت. همچنین در صدای شما خلاقیت و نوآوری وجود نداشت چراکه جنس صدا را میتوان به سمت خلاقیت برد. البته شما کوک خواندید و این نشان از خوانندگی شما دارد و خلاقیت در نگرش و انتخاب ترانه و ادای کلمات میتواند شمارا متفاوت کند.
سعید شهروز ضمن اشاره به عجله در خواندن آهنگ گفت: درجاهایی از خواندتان وسعت صدا به شما فشار میآورد و اگر بخواهیم خوانندگی را در نظر بگیریم کوک خواندید.
از فضاهای قدیمی عبور کنید!
ناصر مولایی بهعنوان دومین شرکتکننده روی صحنه حاضر شد و در توضیح کارش ضمن اشاره به شروع فعالیت از سال 85 و گذراندن کلاسهای سلفژ تحت نظر «محسن کوهستانی» از ادامه فعالیت بهصورت حرفهای از سال 93 گفت و در توضیح کار ارائهشده در آکادمی ادامه داد: این کار تیتراژ فیلم «شرم گفتن» با ترانهای از «داوود رحمت الهی» و آهنگسازی و تنظیم «وحید مهراد» است که امیدوارم موردپسند قرار بگیرد.
پس از اجرای قطعه مذکور توسط «ناصر مولایی»، کاکایی به دو رویکرد عام در مقوله عشق اشاره کرد و این ترانه را "انسانگرایی" خواند چراکه در ترانه عاشق، ناله و نفرین میکند و نگاهی امروزی به آن دارد.
بابک زرین که باکارهای آهنگساز و تنظیمکننده این کار آشنایی داشت، گفت: امیدوارم وحید مهراد وارد فضایی جلوتر از این شود درواقع ایشان تحت شعاع کارهای «بابک بیات» هستند البته ایرادی ندارد که آهنگسازان در ابتدای کار تکرار فضای آهنگساز قدیمی را داشته باشند آنهم درصورتیکه عبور کنند تا بتوانیم خود واقعیشان را بشناسیم. در مورد این کار باید بگویم؛ امروزی نبود و ما "وحید مهراد" جدید میخواهیم و در این سبک میتوان ملودی جدید هم به وجود آورد.
وحید مهراد آهنگساز و تنظیمکننده اثر به دلیل حضور در سالن لازم دید توضیحاتی را پیرامون ساخت این قطعه بدهد و دلیل انتخاب این فضا را سیاهوسفید بودن فیلم خواند.
سعید شهروز نیز با تأکید بر صحبتهای «زرین» گفت: اینگونه سبکها کار خودشان را کرده و اکنون زمان تلفیق است.
اعتمادبهنفس زیاد هم خوب نیست!/ در شعر حداقلها را رعایت کنید
امیر عماد جوان بیست ساله که سومین شرکتکننده روی استیج آکادمی هزار صدا بود در توضیح کار خود از فعالیت در زمینه آهنگسازی و خوانندگی گفت و نوید انتشار نخستین آلبومش در سال 95 را داد.
قطعه «فال» با ترانهای از فائزه نوروزی خوانده شد که امیر عماد در اجرای این قطعه بسیار اکتیو روی صحنه عمل کرد هرچند نتوانست نظر مثبت داوران را به دست بیاورد.
کاکایی قرار گرفتن در جایگاه منتقد را سخت دانست و در خصوص ترانه این قطعه گفت: بندهای شعر باید حداقل ربط را باهم داشته باشند از طرفی برخی از مصرعهای شعر چون "خودتو به من بباز" معنی خاصی ندارد. همچنین "چشات زیر بارون" فقط گریه را متولی میکند که منظور شاعر بهدرستی رسانده نشده است. در شعر باید حداقلها رعایت شود.
سعید شهروز این بار پیش از زرین نقد خود را مطرح و بیان کرد: آن انرژی منحصربهفردی که شاهد بودیم نشان از عشق درونی شما به موسیقی دارد و ازآنجاییکه سن زیادی ندارید و مسیر برای شما باز است باید بر روی کوک خواندن و خارج نشدن از ریتم کارکنید.
بابک زرین که نمیدانست در نقد این کار چه بگوید باحالتی ملموس روبه این خواننده جوان گفت: من چه بگویم؟! اگر نگویم بهتر است. خیلی روی ریتم کارکنید. شناخت ترانه شما برعکس شوی خوبی بود که اجرا کردید. البته برای چنین اجرای پرانرژی باید وزن خود را پایین بیاوردید چراکه برای اینگونه اجراها اصلاً خوب نیست. همچنین سر جای کار نمیخواندید. بهجای شناخت ریتم به دنبال شاد کردن مردم بودید و باید به قسمت اصلی قضیه بپردازید.
زرین همچنین اضافه کرد که داشتن اعتمادبهنفس زیاد هم خوب نیست. از طرفی آکادمی هزار صدا را جایی برای آموزش عنوان کرد.
چهارمین شرکتکننده و اجرای بهترین قطعه آکادمی
مصطفی پاریزی دیگر شرکتکننده آکادمی که از کرمان به این برنامه آمده بود، حضورش در موسیقی را از دو سال پیش اعلام کرد که در این مدت 4 کار از وی منتشرشده است.
قطعه «باز» با تنظیم علی احمدیان اجرا شد و توانست نظر داوران را به خود جذب کند البته کاکایی تلفیق ترانه را ناآشنا عنوان کرد و بابک زرین به اتفاقهای خوب در این اجرا اشاره کرد و گفت: شما نوآوری و نکات مثبت زیادی داشتید. میتوانستید مدل قدیمی بخوانید اما در بیان کلمات امروزی عمل کردید. البته تنظیم کار میتوانست بهتر هم باشد و باید به نکات ریز توجه میشد درواقع این تنظیم میتوانست برای صدای دیگری بهتر باشد. اما بهترین کاری که تا اکنون شنیدم آهنگ شما بود که تا الان جایی برای دفاع داشت.
سعید شهروز اجرای «پاریزی» را امیدوارکننده خواند و افزود: کار شما حس خوبی داشت.
نقد داوران بر روی کارهای قبلی شرکتکنندگان است
امین همیالی 27 ساله از ایلام باسابقه فعالیت 15 ساله در موسیقی، قطعه «خاطره» که صرفاً برای آکادمی ساختهشده بود را اجرا کرد.
قطعه «خاطره» از سرودههای «حسین غلامی خواه»، آهنگسازی «امین همیالی» و تنظیم «روح الله نظری» است که کاکایی در خصوص این قطعه گفت: این کار شاعر خوبی دارد و شخصاً از کسی که ترانه را نوشته خیلی انتظار دارم اما شاعر در ایجاد ربط سهلانگاری کرده و از کلمه «غریبه» ساخته شخصی داشته است.
سعید شهروز اجرا را فقط خوب دانست چراکه معتقد بود اتفاق خاصی در آن نیفتاده است و در ادامه صحبتهایش اضافه کرد: به نظر من فقط خواندید و ما نتوانستیم بالا و پایین صدای شمارا بشنویم.
بابک زرین که با سعید شهروز همعقیده بود ترجیح داد در توضیح این برنامه، از نبود امکان آموزش شش ماه برای شرکتکنندگان و صرفاً نقد آکادمی بر روی کارهای قبلی خوانندگان، نکاتی را یادآور شود.
آرش نصیری این برنامه را از دیگر برنامههای آکادمی خوانندگی جدا دانست چراکه خوانندگان در آکادمی هزار صدا کار خودشان را میخوانند و فضای نقد و بررسی حاکم است چراکه با خوانندگان دیگر مقایسه نمیشوند.
گنجشکک اشی مشی ادای احترام به منفرد زاده
بهنام سرفرازی که پیشازاین در مصاحبه با ریتم نو از فعالیتهای خوانندگی و دغدغههای اجتماعیاش صحبت کرده بود برای حضور در برنامه آکادمی قطعه «گنجشکک اشی مشی» را اجرا کرد که این قطعه در زمان انتشار با استقبال خوبی از سوی مخاطبان موسیقی روبرو شده بود.
عبدالجبار کاکایی در مورد ترانه این اثر گفت: ترانه از جهت لفظ خوشساخت و تعابیر بهخوبی کنار هم قرارگرفته اما این دستور ساخت ترانه است و ترانه نیست. ترانه نباید موضوعات را پشت سر هم بیان کند بلکه باید موضوعات را پنهان و منظور را بهصورت غیرمستقیم به مخاطب برساند. درواقع این ترانه بیشتر یک گزارش خبری است.
بابک زرین نیز در مورد آهنگسازی و شروع کار گفت: ایکاش شروع کار را از جای دیگری انتخاب میکردید. بنده رویهمرفته و سلیقتا ملودی را دوست داشتم البته این ملودی هم تحت تأثیر منفرد زاده بود و سعی بر ادای احترام داشتید.
سعید شهروز به حیای سرفرازی در اجرا اشاره و بیان کرد: رنگ زهیهای کارتان و درکل اجرا را دوست داشتم.
جشن تولدی که گرفته نشد برای ادای احترام به زندهیاد شاهرخ پورمیامین
در بخش بعدی این برنامه میکسی از کارهای سعید شهروز به همراه کلیپی پخش شد و سعید شهروز عدم موافقت برای آوردن کیک روی استیج را احترام به روح شاهرخ پورمیامین که بهتازگی از جمع هنرمندان پر کشیده بود عنوان کرد.
با درخواست نصیری؛ «وحید مهراد» روی صحنه آمد و آهنگ تولدت مبارک را با پیانو اجرا کرد که با همخوانی حاضرین همراه شد. سعید شهروز نیز به درخواست مردم، قطعه «غزلک» و «قسم» را به اجرا درآورد.
تو طاقت نداری موردپسند داوران قرار گرفت
سینا درخشنده که سابقه فعالیت دهساله در موسیقی دارد؛ قطعه «تو طاقت نداری» را با ترانهای از «مریم اسدی»، آهنگسازی و تنظیم «سعید هاشمی» اجرا کرد.
کاکایی در خصوص ترانه این اثر بیان کرد: مریم اسدی، شاعر شناختهشدهای در زمینهی ترانههای عاشقانه است اما درجایی از شعر، شاعر از ناامیدی شدید میگوید و در مقابل میگوید؛ "می دونم برمیگردی" که خوب اگر برمیگردد که ناامیدی شدید ندارد! به فرم محتوایی ترانه باید دقت داشت بهطور مثال ترجیح بند با مابقی ترانه مغایرت دارد.
سعید شهروز این کار و صدای خواننده را امروزی خواند و بابک زرین که این کار موردپسند وی قرارگرفته بود گفت: کار خوب و روتین بود و اجرای خوبی داشتید و فرازوفرودهای صدایتان را میشناختید که نشان میداد با ترانه آشنا هستید.
شباهت «فروردین» به «کاوه آفاق»
«فروردین» آخرین شرکتکننده برنامه با شش سال سابقه فعالیت حرفهای در موسیقی کاری با عنوان «29» را اجرا کرد.
کاکایی که نمیدانست موضوع شعر چه چیزی را میخواهد بیان کند، گفت: رده سنی شعر نوجوانانِ و ساده بود. هیچ ایرادی ندارد توصیف و تشبیه کنید اما باید قابلانتقال باشد.
در ادامه بابک زرین اظهار داشت: من کار را دوست داشتم و متفاوت و امروزی بود اما کاش تنظیم کار را به تنظیمکننده دیگری واگذار میکردید مثلاً «پدرام آزاد» تنظیمکننده گروه «د ویز» که کارهای «کاوه آفاق» را بهخوبی در ایران انجام میدادند. از طرفی استایل شما به «آفاق» هم نزدیک بود. درمجموع امیدوارم بهتر از این و روبهجلو فکر کنید.
سعید شهروز نیز توضیح خاصی ارائه نکرد و صحبتهای زرین را تائید کرد.
رجب پور: «مهران آتش» قبلاً در رستوران نیلوفر لندن میخوانده وقتی در آکادمی اول شد در رستوران ارکیده خواند.
در بخش دیگر برنامه از محسن رجب پور (تهیهکننده) درخواست شد تا روی صحنه حاضر شود و لحظاتی را در خصوص این برنامه و مشکلات امروزهی جوانان در بحث خوانندگی صحبت کند.
رجب پور در ابتدای صحبتهایش، ضمن اشاره به سابقهی فعالیت 25 ساله در بحث تهیهکنندگی و معرفی خوانندگان به عرصه موسیقی بیان کرد: «نصیری» جدای بر سازمان آدم صادقی است و مبتکر چنین کاری در ایران بودن واقعاً هنر است. بنده روزی ده قطعه موسیقی گوش میدهم، امروز همین امر باعث شد که بخواهم دقایقی را صحبت کنم، بهجز بابک زرین که دوست صمیمی هستیم، من جزو فنهای سعید شهروز هستم(کسانی که بنده را میشناسند، مطلع هستند که از هیچ آدمی، اضافهتر ازآنچه هست تعریف نمیکنم). این دوستان امروز در بیان آنچه خودشان قبول دارند،تعارف میکردند. امروز اجرای هشت خواننده را مشاهده کردیم که شش نفر، کلمه "بد" برایشان کلمه خوبی است! یکی از خوانندگان امروز 50 درصد و آنیکی 70 درصد خوب بودند.
وی ادامه داد: خواننده داریم میگوید سویم آهنگم را منتشر کردم، چهارمین کار را که منتشر میکند جو گیر میشود و فکر میکند باید مدیر برنامه و تهیهکننده داشته باشد. کارشان را برای ما و همکاران ارسال میکنند اما توقع شنیدن واقعیت را ندارند. چه کسی به شما گفته مانی رهنما، احسان خواجه امیری، سیروان و زانیار خسروی و غیره وقتی وجود دارند، شما هم مثل اینها بخوانید؟! شبیه کسی خواندن، کسی را هنرمند نمیکند، فقط در زمینه تمرین به درد شما میخورد. فرق آکادمی هزار صدا با دیگر برنامههای ازایندست در همین موضع است که خود آدمها را میخواهد کسی که رفته در برنامه شب کوک تلویزیون جمهوری اسلامی خوانده، اگر آهنگ احسان خواجه امیری را بخواند و هرچقدر که به صدای وی نزدیکتر باشد، داور میگوید کار شما درست است بعد طرف با این طرز فکر بیرون میآید. میخواهم بپرسم خروجی برنامههای استیج، شب کوک و غیره چه بوده؟! از هومن خلعتبری پرسیدم خروجی برنامههای شما فقط رستورانهایش عوض میشود؟! یعنی بهترین خوانندهشان «مهران آتش» بوده که قبلاً در رستوران نیلوفر لندن میخوانده وقتی در آکادمی اول شد در رستوران ارکیده خواند، این خروجی آکادمی خارجی بود حالا خروجی برنامههای داخلی را ببینید، آیا یک نفر بهجایی رسیده است؟
این تهیهکننده موسیقی به انتخاب یکی از خوانندگان آکادمی هزار صدا در سری گذشته این برنامه جهت معرفی اشاره کرد و گفت: درزمانی که در این برنامه بهعنوان کارشناس حضور داشتند، سپهر شاکری شرکتکنندهای بود که فقط استایل داشت و امسال خواننده شد. بنده اسفند سال 92 ایشان را پیدا کردم، اسفند سال 94 قطعه اولش منتشر شد. آن زمان هم گفتم این آدم خمیرمایهی خودش بودن را دارد!
رجب پور به اتفاقات بد در موسیقی اشاره و اضافه کرد: دوستان عزیزی که از خانواده پول میگیرید تا بچههای محل شمارا بشناسند. طرف آمده بود میگفت؛ من 100 هزارتا لایک خوردم، بهش گفتم یعنی اندازه استادیوم آزادی! اگر کنسرت بگذاری بیست نفر میآیند؟! خواهش من این است کسانی که در ابتدای راه هستند به افرادی مراجعه کنند که کارشان درست است. طرف آمده پیش ما شش تا کار ضبط کرده 20 میلیون تومان یعنی کاری 3 میلیون که با این مبلغ میتوانست با شاعر، ملودی ساز و تنظیمکننده خوب حداکثر دوتا کار ضبط کنی اما دو کاری که هر جا اجرا شود برات دست بزنند. اول به بحث بیزینس کارتان فکر کنید که دو سال بعد هزار نفر به کنسرت شما میآیند؟
در بخش پایانی این برنامه «گرشا رضایی» خواننده آلبوم «آبی» دو قطعه را اجرا کرد که مورد استقبال حاضرین در سالن قرار گرفت. پس از اجرای وی، نفرات برگزیده آکادمی هزار صدا معرفی شدند.
طبق نظر داوران «مصطفی پاریزی»، «سینا درخشنده» و «فروردین» به ترتیب بهعنوان نفرات اول تا سوم این برنامه انتخاب شدند.
گفتنی است؛ پدرام آزاد، مهدی موسوی و مریم اسدی از جمله مهمانان این دوره آکادمی هزار صدا بودند.
منبع: ریتم نو
نویسنده: مریم رفایی
عکس: امین باقری